Tuyong Dahon sa Pahina ng Kwaderno (Part 1)

By: N. T. “Marijuana yan a!” sigaw ng kaklase kong bida-bida. Kinuha pa niya ito mula sa pahina ng aking kwaderno at siniyasat kung tama...

By: N. T.

“Marijuana yan a!” sigaw ng kaklase kong bida-bida. Kinuha pa niya ito mula sa pahina ng aking kwaderno at siniyasat kung tama ang kanyang hinala. Ilang segundo pa at kitang-kita ko na sa kanyang mga mata ang pagkakumibinsi na tama ang kanyang hinala.

Wala akong ideya kung ano ang bagay na iyon kaya dali-dali kong binawi ito mula sa kanyang kamay at halos magusot na ang tuyong dahon sa aking biglaang paghablot. Ang kaklase kong ito ay maraming alam sa mundo na kinakainisan ko dahil kapag magkasama kami, laging siya ang mas napapansin. Mas matalino, mas magaling, mas mabait- lahat ng mas, nasa kanya na. Siguro, tanging paglukso na lang sa lastiko at pagtakbo sa oval field ang kaya kong ipanalo sa kanya.

Tinanong niya ako kung saan ko raw kinuha iyon. Hindi ko alam ang sagot. Siyam na taong gulang pa lamang ako noon kaya hindi ko alam kung anong sasabihin ko sa kanya dahil ako mismo, hindi ko alam. At dahil wala akong alam, mas nakabubuti kung manahimik na lamang ako at ibaling ang usapan sa ibang bagay. Ngunit ang kaibigan kong ito ay sadyang madaldal. Kinulit-kulit niya ako na para bang nakakaramdam siya ng takot at pangamba para sa akin. Ako naman, naiinis sa pagiging paki-alamero niya.

Nang makauwi ako sa bahay, napansin kong sarado ang pinto ng bahay. Inisip ko na wala pa ang tito namin na siyang nagbabantay sa amin buhat ng umalis si mama at papa papunta sa Maynila upang doon magtrabaho. Si tito ang may hawak ng susi niyon at wala akong sariling kopya ng pambukas ng pinto. Sinilip ko ang bintana at nakasara ito. Naisipan ko na lang tuloy na manatili na muna sa likod ng bahay kung saan matatanaw ang malaking ilog sa baba at sa gilid nito ay ang mga pananim ni Apo Nelson na noon ay wala pang mga bunga. Umupo ako sa malaking ugat ng punong nakabalandra doon na naging munting hagdan pababa mula sa aming silungan papunta sa halamanan.

Tahimik kong pinagmamasdan ang malumanay na pagbagsak ng mga dahon ng kawayan sa kaliwang bahagi ng bangin. Umiikot-ikot pa ito na tila sumasayaw sa sariling ritmo bago tuluyang lumagapak sa matatabang lupa na binubungkal ng malahiganteng pagragasa ng ilog tuwing buwan ng Hulyo.

Sa aking pagkainip, naisipan kong maghanap ng mga gagamda sa likod ng aming bahay. Ang unahan ng aming bahay ay sementado pati na rin ang aming sahig ngunit ang bandang likod nito ay gawa na lamang sa kawayan kaya doon kadalasan nagtatago ang mga gagamba lalo na’t ang bahaging iyon ay medyo makipot dahil mallit na espasyo na lamang ito na pinagigitnaan ng aming dingding na may malaking kawayang bintana at yerong dingding ng aking tiyahin.

Iniwasan kong makagawa ng ingay upang hindi mabulabog ang mga gagamba. Maswerte ako at nakahuli ako ng isa. Mukhang mahina ito kung ilalaban sa pustahan kaya naisipan ko na lang na ipalusot ito sa maliit na butas ng aming bahay sa ilalim ng bintana. Naisip kong hindi naman ito lalayo at mas mabuti nang sa loob na lamang siya ng bahay gumawa ng sapot upang makuha ko siya agad pagmasigla na siya.

Nang makapasok na ito sa butas, sinilip ko rin ito agad mula rito. Wala na ang gagamba. Ang nakikita ko na lamang ay illalim ng kama at ang konting liwanag na pumapasok sa bandang kwartong ito. Doon ko napansin na may pantalong nakalagay pa ang sinturo na nakabalandra sa sahig. Naisip ko tuloy na ang tito ko ay napakabalahura talaga.

Sa totoo lang, ang tito ko ay binata pa lamang at puro pagbabarkada ang kanyang inaatupag kaya sa kanya kami ibinilin ni mama dahil siya lang ang walang pinagkakaabalahan sa buhay.

Patuloy lang ako sa pagsilip nang biglang may kamay na lumaylay sa gilid ng kama. Ang kamay ay may suot na silver na pulseras at humawak ito sa kama na noon ko lamang napansin na umuuga. Nagpatuloy lamang ako sa pagsilip nang biglang naalis ang kamay. Ilang segundo lang at ang taong may suot ng pulseras ay humiga sa sahig na ang kanyang mga binti ay nakapatong sa kama. Tanaw na tanaw ko ang hugis ng kanyang pwet at namumula-mulang ari. May dalawang paa na umapak sa gilid ng kama hudyat na may ibang kasama ang lalaking nakahiga sa sahig. Hinawakan ng lalaking ito ang kanyang tirik na tirik na ari habang ang guhit ng pwetan ng isa pang lalaki ay painot-inot na bumababa at ipinapasok ang aring ito sa kanyang kaloob-looban. Doon ko rin mas napansin na kanina pa pala sila naghahabulan ng hininga.

Taas-baba ang puwet ng lalaki na hihimod ang kabuuan ng pagkalalaki ng kasalong nakatihaya. Ilang ulit ang pagtaas-baba nito na habang ang isang lalaki ay sinasalat ang pisngi ng kanyang pwetan. Mukhang napagod sila sa ganoong ayos kaya tumayo sila at muling sumampa sa kama. Hindi ko na nakita pa ang kanilang ginawa matapos niyon.

Nabigla ako sa aking mga nakita at nagtataka ako dahil bigla akong nakaramdam ng kaba at takot dahil rito. Natatakot ako na may makahuli sa akin pero mas nakakatakot na hindi ko alam ang dahilan kung bakit tila mayroong natutulog na bagay mula sa aking kaluluwa na nagising dahil sa aking nasaksihan. Ikinakatakot ko na wala akong mapagsasabihan nito dahil may kinalaman ito sa pag-oobserba ko ng mga nagagawa ng mga pribadong parte ng katawan ng tao. Lagi akong pinaaalalahanan ng aking mga magulang na ang mga usaping may kinalaman sa pribadong parte ng katawan ng tao ay hindi magandang pag-usapan.

Dali-dali akong umalis sa aking pwesto at naghanap ng makakalaro. Kahit nagsidatingan na rin ang aking mga kamag-aral sa kani-kanilang mga bahay, tila nawalan ako ng gana dahil paulit-ulit na tumatakbo sa aking isipan ang aking kakaibang bagay na nasaksihan. Hindi ko namalayan na nakalubog na pala ang araw.

Nang makarating ako sa bahay, nakabukas na ang pinto at nakasindi na rin ang ilaw. Nadatnan ko ang aking tiyuhin na nagsasaing habang nagtutupi ng mga sinampay. Suot-suot niya ang pantalong nakakalat kanina sa sahig. Pumasok ako agad sa kwarto ngunit walang tao doon. Mukhang umalis na ang kasama ni tito.

Maraming siyang barkada at maraming taong pinapapasok si tito sa loob ng bahay namin kaya hindi ko matukoy kung sino sa kanila ang lalaking may suot na silver na pulseras. Nagtataka man ako, hindi ko na ito itinanong pa sa kanya bagkus, mas inalam ko na lamang kung sino ang naglagay ng tuyong dahon sa pagitan ng aking kwaderno. Pati siya ay wala ring ideya tungkol sa bagay na iyon ngunit pakiramdam niya, isa sa mga kaibigan niya ang gumawa nito.

Kinuha niya ang tuyong dahon at ibinalot ito sa papel. Maingat niya itong inipit sa loob ng kanyang damitan upang walang makakuha. Pinaalalahanan niya ako na wag na wag ko raw babanggitin ang patungkol sa bagay na iyon kahit kanino lalo na kay lolo. Ikinwento ko sa kanya na nakita ito iyon ng isa kong kaklase. Natahimik lamang siya nang malaman iyon kaya inutusan niya akong pumitas ng dahon ng katakataka at iipit ito sa aking kwaderno. Inutusan niya rin akong ibalandra ito sa iba at himukin silang maglagay ng ganitong dahon sa kanilang kwaderno dahil ito raw ay maswerte. Naniwala naman ako at ginawa nga iyon.

Simula ng araw na iyon, napansin kong may nagbago sa akin. Tila naging mapagmatyag na ako sa aking paligid. Doon ko napansin na marami palang taong pumapasok sa aming bahay. Basta-basta na lamang silang dumarating at minsan pa nga ay humihiga sa aming salas.

Ang mga taong iyon ay mga pinsan ng aking tiyuhin na wala pang mga asawa. Hindi sila nag-iinuman sa aming bahay pero kapag nalalasing sila, kanya-kanya silang pweso sa loob ng bahay. Ikinwento ko kay papa ang nangyari kaya pinaglitan ako ng aking tiyuhin. Simula noon, tila lagi na kaming nagkokontrahang dalawa. Napagbubuhatan na rin niya ako ng kanyang mga mabibigat na kamay kaya mas lalong lumayo ang aking loob sa kanya. Lagi kong sinusumbong ang tito kong ito kaya nang isang beses, narinig ko na pinapagalitan siya ni papa.

“Mario! Umayos ka!” tinig ni papa sa kabilang linya.

Dahil sa laging nag-aaway, naisipan ng isa kong tiyuhin na tumira muna sa aming bahay upang tignan ang mga nangyayari dahil nakarating sa kanya ang aking mga sumbong. Mas mabait si tito Kenneth kesa sa tiyuhin kong palaboy. Kararating lang nito mula Maynila upang magbakasyon. Natapos na ang kanyang kontrata ng panahon na iyon kaya magpapahinga muna siya ng ilang linggo sa aming probinsiya.

Isang araw, nadatnan ko ng tanghali si tito Kenneth na naliligo. Wala siyang suot na kahit ano nang siya ay lumabas sa banyo. Napagmasdan ko ang kanyang matipunong katawan at malaking ari. Tila wala lang sa kanya kung may makakita noon. Tahimik niyang pinupunasan ang kanyang katawan at habang ginagawa niya iyon, naririnig ko ang malakas na buga ng hangin mula sa kanyang ilong. Hindi ko mawari ngunit tila pamilyar ang tunog na iyon. Tama! Narinig ko iyon nung makita kong nakikipagtalik ang aking tiyuhin sa isang lalaking hindi ko pa natutukoy.

Wala siyang emosyong ipinapakita sa akin habang siya ay nagpupunas ng kanyang katawa maliban sa matatalim na mga tingin. Nakaupo lang ako habang pinagmamasdan siya at siya naman, napakatagal magsuot ng saplot. Nagawa pa niyang maghugas muna ng pinagkainan namin bago tuluyang magbihis. Sulyap siya ng sulyap habang ako, nagmamasid lang sa kanyang ginagawa. Matapos maghugas, kumuha na siya ng damit sa lagayan na katabi ko lang noon. Itunuon na niya sa akin ang mas lalong tumalim niyang mga paningin sabay sara ng lagayan. Wala yata siyang balak magsuot ng kahit ano. Tila may mensaheng ipinapaabot ang kanyang marahang pagsuot ng salawal habang itinataas ito upang saklubin ang kanyang alaga. Natapos na lamang ang gayong ayos nang biglang dumating ang aking tiyahin upang maghatid ng uulamin sa hapunan.

Aaminin kong ilang oras na hindi nawala sa aking pag-iisip ang ginawa ng aking tiyuhin. Hindi ko maintindihan ang nangyayari kaya nais ko itong malaman mula sa kanya. Hindi ako makatulog ng gabing iyon. Dahan-dahan akong lumabas sa kwarto naming magkakapatid at pumunta sa sala. Doon ko nakita ang aking tiyuhing natutulog sa mahabang upuan. Umupo ako sa tabi bandang uluhan niya. Pinagmasdan ko siya habang payapang ninamnam ang kanyang kapayapaang tinatamasa.

Pero hindi ako mapakali kaya ikot ako ng ikot sa kawayang upuan hanggang sa magising siya at mapansin niyang nandoon lamang ako sa kanyang tabi. Tinanong niya ako kung bakit hindi pa raw ako natutulog. Hindi ako sumagot. Hindi ko rin naman talaga alam ang rason kung bakit hindi ako mapakali. Umayos siya na tila muling matutulog na. Tinakpan ng kanyang kaliwang braso ang kanyang mga mata. Hindi na ako kumilos sa aking pagkakaupo. Walang tumatakbo sa aking isipan nang mga oras na iyon. Ang tanging tumatakbo ay ang aking puso na mabilis ang pagtibok at ang pag-init ng aking damdamin.

Akala ko ay babalik na siya sa pagtulog ngunit bigla siyang bumangon at iniayos ang sarili upang makaupo. Hindi ko siya nililingon at siya naman, patuloy lang sa paghihintay sa aking susunod na gagawin. Nanatili kami sa ganoong ayos hanggang sa biglang bumuhos ang malakas na ulan. Maghahating gabi na nang mga oras na iyon at mukhang malakas ang bagyong paparating dahil ramdam na ramdam ang pagragasa ng hangin sa bintana at maingay na kulog at kidlat sa labas. Tumayo siya at niyaya akong matulog sa kwarto nila Mama at Papa upang doon na matulog kasama siya.

Pumayag akong tabihan siya at umaga na nang magising akong nakayakap siya sa akin habang ang kanyang naninigas na ari ay nakatutok sa aking pwetan. Maririnig pa rin ang mahinang pagpatak ng tubig-ulan sa bubong at ang kapaligiran ay mayroon nang kaunting liwanag. Hindi ako umalis sa ganoong ayos. Nanatili lang akong kinakabahan at pinagpapawisan sa kiliting idinudulot ng init na nagmumula sa kanyang katawan. Sa aking loob, tila may sensasyong pumupukaw sa aking pagkatao na nag-uudyok na hubarin ang aking pambabang suot ngunit natatakot ako.

Ilang minuto pa ang lumipas at hindi ko na mapigilan ang aking sarili. Kumawala na ako sa gaanong ayos at umupo sa tabi ni tito Kenneth. Doon ko na napansin na kanina pa pala siyang gising at nakikiramdam lang rin sa mga nangyayari. Tahimik lang siyang tumihaya at nilagay ang kanyang kaliwang braso sa kanyang ulo. Nakatingin lamang siya noon sa kisame at wala pa ring sinasabi.

Doon na ako naglakas-loob na tanggalin ang kanyang kumot at tumambad sa akin ang kanyang aring bumubukol sa ilalim ng kanyang shorts. Tahimik lamang siya at nakatingin pa rin sa kisame habang ginagabayan ang aking kamay papunta sa kanyang nagwawalang alaga. Walang salitang lumabas mula sa amin. Ang tanging bagay na nangyari ay ang pagtanggal ng kanyang pambabang suot habang hindi niya pinakakawalan ang aking kamay na patuloy pa rin niyang ginagabayan sa pagtaas-baba ng kanyang ari. Malalim ang kanyang iniisip kaya ginawa ko na lamang ang nais niyang mangyari.

Narinig namin ang pagbukas ng pinto hudyat na dumating na ang tiyuhin kong gala mula sa magdamag niyang pag-iinom. Dali-dali akong pinalabas ni tito Jun at inutusang magsaing. Ang aking palad na noon lamang nakahawak ng napakalaking ari ay nanginginig-nginig pa. Bago ko hinawakan ang kaldero, bigla ko na lamang itinapat sa aking ilong ang palad na iyon. May kakaibang sensasyong dulot ang amoy na ito na tila ba ayaw kong pakawalan. Dahil sa aking pag-aalangan na mawala iyon, natagalan ako sa pagsasalang ng sinaing dahil maingat kong ginawa iyon nang hindi nasasagi ang palad ng aking kanang kamay.

Habang naghihintay sa pagkulo ng nakasalang na bigas, tahimik kong inaamoy ang aking palad.